قربانی حیوانی در زمان هخامنشیان به روایت مورخان کهن
بنا به گفته آریان پس از مرگ کورش و دفن پیکر او مغان به نگهبانی از مقبره او پرداختند و «از شاه روزانه یک گوسفند و جیره آرد و شراب دریافت می‌کردند و هر ماه اسبی به منظور قربانی کردن برای کورش به آنان داده می‌شد(کتاب 6، فصل 29، بند 7)»[1].
نوشته آریان را الواح تخت جمشید تایید می‌کند. در این الواح به پرداخت گوسفند برای مراسم قربانی به روحانیون سخن رفته است[2]. به گفته هاید ماری کخ، فَرنکه مسئول این امور بوده است. «تدارک جانوران لازم برای آیین‌های قربانی با وی بود و در جشن‌های مذهبی، ترتیبی می‌داد تا کارگران شرکت کننده در مراسم سهم ویژه‌ای از گوشت قربانی دریافت کنند»[3].
«فوتیوس که اثر کتیاس را خلاصه و نکات مهم آن را قید کرده نوشته است که «داریوش، هنگامی که به تخت جمشید (eis persas) بازمی‌گردد، قربانی‌هایی تقدیم می‌کند»[4].
هرودوت گوید هنگامی ارتش خشایارشا به کنار رود اسکامندر رسید خشایارشا از تپه پرگامون بالارفت و پس از تماشای مناظر «دستور داد برای آتنای ایلیون هزار گاو قربانی کنند»[5].
همچنین هنگام عبور لشکر از رودخانه استروما «مغان در آن جا اسبان سپید را به عنوان قربانی برای جلب مساعدت رود سر بریدند»[6].
[1]- بریان، پی‌یر، 1392، امپراتوری هخامنشی، ترجمه ناهید فروغان، ج1، ص 146.
[2]- همان، ج1، ص 146.
[3]- کخ، هاید ماری، 1376، از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، ص 46.
[4]- بریان، پی‌یر، 1392، امپراتوری هخامنشی، ترجمه ناهید فروغان، ج 1، ص 281.
[5]- هرودوت، 1389، تاریخ هرودوت، ترجمه مرتضی ثاقب فر، ج2، ص 777، کتاب هفتم، بند 43.
[6]- همان، ص 802، کتاب هفتم، بند 113.
